Thứ Năm, 28 tháng 7, 2011

Hướng dẫn cách cho trẻ bú mẹ


Nuôi trẻ bằng sữa mẹ là cách nuôi đơn giản và có nhiều lợi ích nhất đối với trẻ mới đẻ. Với một trẻ sinh thường, khỏe mạnh và không có khuyết tật gì về cơ thể thì nên cho trẻ bú theo nhu cầu, có nghĩa là cho trẻ bú khi cảm thấy trẻ đói, đòi ăn. Người mẹ nên thích nghi một cách mềm dẻo với nhịp của trẻ, không nên đặt ra giờ giấc quá chặt chẽ vì mỗi trẻ có một nhịp khác nhau.


Tuy nhiên, phần lớn trẻ sơ sinh trong hai tháng đầu thường có nhu cầu bú trung bình từ 6-8 lần trong ngày và một hoặc vài lần trong đêm. Như vậy có nghĩa là các cữ bú mẹ trong hai tháng đầu này có thể cách nhau từ 2-3 giờ tùy từng trẻ.Nhịp độ bú mẹ có thể thay đổi từ tuần thứ ba cùng lúc với việc thay đổi nhịp của giấc ngủ ở đa số trẻ. Trong ba tuần đầu, trẻ thường chưa phân biệt rõ ngày-đêm, trong ba tuần này, trẻ sẽ tập quen dần với nhịp ngày- đêm qua ánh sáng và bóng tối. Sự gần gũi với mẹ trong thời kỳ này là hết sức cần thiết vì nó tạo cho trẻ cảm giác an toàn, cảm giác an toàn này sẽ giúp cho trẻ xa mẹ dễ dàng hơn trong những giai đoạn sau này.Những cữ bú mẹ ban đêm thường kéo dài đến khi trẻ được chừng ba tháng vì trong ba tháng đầu, trẻ chịu đói một cách khó khăn. Bắt đầu từ tháng thứ tư, ngưòi mẹ có thể tập cho trẻ dần quen với việc bớt bú đêm và đến tháng thứ 5 thì trẻ có thể thôi hẳn bú đêm và ngủ một giấc liền mạch trong khoảng 8 giờ .Để trẻ quen dần với việc thôi bú đêm, mẹ nên dãn cách dần giờ cho trẻ bú đêm để lùi dần về sáng chứ đừng nên bắt trẻ thôi bú đêm một cách đột ngột.



Phương pháp cho trẻ bú

Tư thế của mẹ khi cho trẻ bú tốt nhất là tư thế ngồi, nhất là trong những tháng đầu tiên khi trẻ còn rất nhỏ thì nên tránh cho trẻ bú trong tư thế nằm, tư thế nằm vừa có thể gây khó khăn cho trẻ trong việc mút và nuốt sữa lại vừa có thể gây nguy hiểm cho trẻ khi trẻ bị sặc sữa..

Một số bà mẹ có áp dụng cách cho trẻ bú trong tư thế nửa ngồi nửa nằm, tuy nhiên tư thế này cũng ít được các bác sĩ nhi khuyên vì như vậy mẹ có thể dẫn đến việc hai mẹ con không nhìn thấy mặt nhau, làm thiếu đi sự tương tác cần thiết trong quan hệ mẹ con.

Trước khi cho bé bú mẹ nên dùng nước ấm và một cái khăn bằng gạc mỏng vầ mềm để lau rửa đầu vú thật sạch. Sau đó tìm chỗ ngồi thỏai mái, lưng thẳng và có chỗ dựa cho vững chắc. Một tay đỡ đầu con và ấp bé vào lòng (như hình vẽ) , hai chân bé để lên đùi mẹ. Mặt bé úp sát vào tí mẹ, ngực và bụng bé áp vào bụng mẹ. Miệng của bé cần ngậm kín đầu vú, thường thì bé ngậm hết phần quầng hồng ở vú mẹ là tốt. Tay còn lại của mẹ có thể dùng để nâng tí cho bé dễ bú hoặc để chặn bớt sữa nếu sữa nhiều và chảy nhanh quá cho bé khỏi bị sặc. Tư thế này vừa giúp bé mút và nuốt sữa tốt, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ mẹ-con.

Mỗi trẻ có nhịp độ bú khác nhau (có bé bú nhanh, có bé bú chậm, có bé bú nhiều, có bé bú ít, có bé vừa bú vừa thích được mẹ ầu ơ nói chuyện, có bé thích bú trong im lặng ...) và bầu sữa của mỗi bà mẹ cũng khác nhau (về số lượng sữa cũng như về tốc độ chảy của sữa...). Vì vậy sự chia sẻ kinh nghiệm và mặt kiến thức giữa các bà mẹ chỉ mang tính chất tương đối. Thường thì sau vài ngày đầu quan sát và theo dõi nhịp của con, mỗi bà mẹ đều có thể rút ra nhịp độ riêng của cả hai mẹ con để nuôi trẻ cho phù hợp.

Tuy nhiên, qua nhiều quan sát, người ta thấy phần lớn trẻ sơ sinh thỏa mãn được đến 90% nhu cầu bú sau 5 phút bú mẹ, hiếm thấy một đứa trẻ khỏe mạnh có nhu cầu bú mỗi bên tí mẹ quá 15 phút. Thường thì mẹ nên cho con bú ti đầu trong khoảng 5 phút, quan sát nếu thấy trẻ mút chậm lại một cách đột ngột thì nên chuyển sang tí bên kia trong khoảng 10-15 phút cho đến khi trẻ lơ mơ ngủ hoăc ngừng bú hẳn thì thôi. Thường thì nếu sau mỗi cữ bú mà trẻ ngủ yên hoặc nằm chơi yên lành trong khoảng hai tiếng thì có nghĩa là trẻ đã bú no. Trong trường hợp chỉ một lúc sau trẻ đã khóc thì cha mẹ cũng đừng vội nghĩ bé còn đói. Cần quan sát thêm xem mẹ có đủ sữa không trước khi kết luận.

Có một cách rất đơn giản để có thể dự tính xem xem bé có bú đủ không là xem số lần mút và số lần nuốt của trẻ, thường thì trẻ mút độ 3-4 cái rồi nuốt một lần. Nếu cha mẹ quan sát thấy trẻ mút rất nhiều lần mới nuốt được một lần thì có thể do trẻ mút yếu, hoặc có thể do lượng sữa mẹ ít. Nếu do trẻ mút yếu thì sau khi trẻ bú xong mẹ có thể vắt sữa cho bé ăn thêm bằng bình hoặc bằng thìa. Nếu do sữa đã hết thì mẹ nên chuyển bé sang tí bên kia và nếu bé bú vẫn chưa đủ thì có thể lại chuyển ngược lại thêm một lần nữa vì trong quá trình trẻ bú, sữa bên bầu vú kia cũng có thể chảy ra thêm một ít.

Một cách khác để tính lượng sữa trẻ bú đủ hay không là xem số lượng nước tiểu của trẻ qua số lần đi tiểu, số tã phải thay...Trẻ bú mẹ thường đi tiểu rất nhiều lần (20-30 phút một lần) hoặc uớt nhiều tã trong một ngày.

Sau khi trẻ bú xong, người mẹ nên vắt sạch lượng sữa còn lại trong bầu vú ra để kích thích sữa chảy ra nhiều cho cữ bú sau. Sữa vắt ra có thể để vào tủ lạnh cho trẻ ăn lần sau.

Theo Làm Cha Mẹ.